بیماری لثه عامل اصلی از دست دادن دندان است و تقریباً 47.2٪ از افراد بالای 30 سال دچار نوعی از بیماری پریودنتال هستند.
برای جلوگیری از آسیب بیماری لثه به سلامت دهان، آگاهی از علائم هشداردهنده مراحل اولیه این بیماری می‌تواند به شما کمک کند تا درمان را زودتر آغاز کنید.
بیماری لثه چیست؟
بیماری لثه یک عفونت در ناحیه اطراف دندان‌ها است، به همین دلیل به آن بیماری پریودنتال نیز گفته می‌شود. واژه “پریو” به معنای “اطراف” و “دنت” به معنای دندان است. همانند هر عفونت دیگری، برخی علائم به دلیل باکتری‌هایی است که باعث عفونت می‌شوند و برخی دیگر ناشی از واکنش بدن به این باکتری‌ها هستند.
بیماری لثه در مراحل اولیه با نام ژنژیویت شناخته می‌شود. این مرحله شدید نیست و می‌توان آن را با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک کنترل کرد. بسیاری از افراد در تمام عمر خود به ژنژیویت مبتلا هستند اما هرگز شاهد بدتر شدن آن نیستند.
بیماری لثه در مراحل پیشرفته‌تر با نام پریودنتیت شناخته می‌شود که منجر به از دست دادن دندان و بروز مشکلات شدیدتر مرتبط با سلامت لثه می‌گردد.
اگر فقط سه علامت اول در فهرست زیر را دارید، شما به ژنژیویت مبتلا هستید. اما اگر علائم چهارم تا هشتم را نیز تجربه می‌کنید، این نشان‌دهنده پیشرفت بیماری به پریودنتیت است.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، با دندانپزشک تماس بگیرید تا مشاوره و بررسی لازم انجام شود.
1. خونریزی لثه‌ها
یکی از اولین نشانه‌های نیاز به درمان بیماری لثه، زمانی رخ می‌دهد که در حال مسواک زدن یا جویدن غذا هستید. ممکن است طعم فلزی در دهان خود حس کنید و متوجه شوید که لثه‌هایتان خونریزی دارند.
خونریزی لثه‌ها می‌تواند نشان‌دهنده مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن بیش از حد محکم باشد، اما همچنین ممکن است نشانه‌ای از ژنژیویت باشد. هنگامی که به ژنژیویت مبتلا هستید، لثه‌ها ملتهب و حساس‌تر می‌شوند. به همین دلیل، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن عادی نیز می‌تواند آنها را تحریک کرده و باعث خونریزی شود.
اگر لثه‌های شما به صورت خودبه‌خود خونریزی می‌کنند، این ممکن است نشانه‌ای از پریودنتیت باشد.
2. لثه‌های قرمز، متورم یا ملتهب
زمانی که پلاک و جرم در امتداد خط لثه تجمع می‌یابند، باعث التهاب می‌شوند. در نتیجه این التهاب، ممکن است متوجه شوید که لثه‌های شما قرمز یا متورم به نظر می‌رسند و در لمس حساس هستند.
مسواک زدن و استفاده از نخ دندان ممکن است ناخوشایند یا حتی دردناک باشد. گاهی اوقات این علائم بیماری لثه قبل از مشاهده خونریزی ظاهر می‌شوند؛ این موضوع بستگی به میزان توجه شما به وضعیت لثه‌هایتان دارد.
3. بوی بد دهان
زمانی که پلاک و باکتری‌ها روی دندان‌های شما تجمع می‌کنند، ممکن است باعث ایجاد بوی بد دهان شوند. دلیل آن این است که برخی از باکتری‌ها بوی ناخوشایندی دارند! اگر باور ندارید، دفعه بعد که از نخ دندان استفاده می‌کنید، نخ را بو کنید تا متوجه منظور ما شوید. حال تصور کنید میلیون‌ها باکتری با بوی مشابه در امتداد خط لثه شما تجمع کرده‌اند.
از آنجا که بیماری لثه باعث ایجاد حفره‌هایی می‌شود که باکتری‌ها در آنجا پنهان می‌شوند، این مشکل می‌تواند باعث بوی بد دهان شود، حتی اگر مرتباً دندان‌های خود را مسواک بزنید. تنها راه حل این مشکل مراجعه به دندانپزشک است. معمولاً این مشکل با یک تمیزکاری حرفه‌ای یا جرم‌گیری و پاکسازی عمیق برطرف می‌شود.
4. تحلیل لثه
یکی دیگر از نشانه‌های بیماری لثه که ممکن است تجربه کنید، تحلیل لثه است. تحلیل لثه زمانی رخ می‌دهد که بافت لثه شروع به عقب‌نشینی از دندان کرده و قسمت بیشتری از دندان، از جمله ریشه آن را نمایان می‌کند. این وضعیت می‌تواند باعث شود که دندان‌هایتان بلندتر به نظر برسند و هنگام تماس با دمای سرد یا گرم یا خوردن شیرینی‌ها حساس‌تر شوند.
با پیشرفت تحلیل لثه، محیط برای تجمع باکتری‌ها آسان‌تر می‌شود. این باکتری‌ها به تخریب بافت لثه و استخوان‌هایی که وظیفه نگهداری دندان‌های شما را بر عهده دارند، ادامه خواهند داد.
5. حساسیت دندان
با تحلیل لثه، ریشه دندان نمایان می‌شود. این ناحیه از دندان بسیار حساس‌تر است و ممکن است هنگام تماس با دمای سرد یا گرم از غذاها، نوشیدنی‌ها یا حتی هوا، درد شدیدی ایجاد کند. شیرینی‌ها نیز می‌توانند باعث حساسیت شوند، زیرا باکتری‌های دهان با مصرف آنها اسید تولید می‌کنند. اگر دندان‌های شما به شدت حساس شده‌اند، ممکن است به بیماری لثه مبتلا باشید.
6. وجود چرک بین دندان‌ها
با پیشرفت بیماری لثه، ممکن است آبسه‌هایی بین دندان‌های شما ایجاد شود. آبسه شبیه به یک توپ قرمز کوچک است که به نظر می‌رسد از لثه‌های متورم بیرون زده است. داخل این توپ قرمز، چرک وجود دارد. آبسه‌ها ممکن است در هر زمانی پاره شوند و ماده‌ای بدبو به دهان شما ریخته شود. این وضعیت می‌تواند بسیار دردناک باشد و عفونت ممکن است باعث تب شود. بدون درمان آنتی‌بیوتیکی، آبسه می‌تواند به بافت‌های لثه و دندان‌های شما آسیب طولانی‌مدت وارد کند. همچنین ممکن است عفونت از لثه‌ها به سایر نواحی بدن سرایت کند.
7. تغییرات در نحوه‌ی گاز گرفتن
اگر دندان‌هایتان دیگر مانند قبل با هم جفت نمی‌شوند، این می‌تواند ناشی از بیماری لثه درمان نشده باشد. با پیشرفت بیماری، ممکن است دندان‌ها شل شده و در دهانتان جابجا شوند. دندان‌ها شل می‌شوند زیرا بافت‌های حمایتی و استخوان‌هایی که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند تحت حمله قرار می‌گیرند. باکتری‌ها به این استخوان‌ها حمله می‌کنند تا فضا برای خود ایجاد کنند، اما بدن نیز ممکن است با رویکردی بی‌رحمانه به مبارزه با عفونت رو به رشد، به استخوان حمله کند.
8. دندان‌های لق
اگر دندان‌هایتان لق شدند، این هیچ‌گاه نشانه خوبی نیست، مگر اینکه هنوز دندان‌های شیری داشته باشید. با پیشرفت بیماری لثه، دندان‌ها شل‌تر شده و ممکن است در صورتی که درمان نشوند، بیافتند.
