دندان‌های ما ابزارهای فوق‌العاده‌ای برای خوردن و آشامیدن هستند، اما هرچه سنمان بالاتر می‌رود، بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرند. با گذشت زمان، پوسیدگی و خرابی دندان افزایش می‌یابد. اگر این مشکلات درمان نشوند، می‌توانند به سیستم کانال ریشه و بافت نرم داخل دندان آسیب برسانند و منجر به عفونت، التهاب و تخریب بافت شوند. در موارد جزئی، پوسیدگی‌ها را می‌توان با پر کردن دندان درمان کرد، اما در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به عصب‌کشی باشد. متأسفانه، به دلیل شباهت‌های این دو روش و محل دشوار دسترسی آن‌ها، تشخیص اینکه آیا پر کردن دندان کافی است یا نیاز به عصب‌کشی وجود دارد، در ابتدا می‌تواند دشوار باشد.
درمان ریشه (عصب‌کشی)
عصب‌کشی روشی برای حفظ دندان طبیعی شماست تا به جای آن از دندان‌های مصنوعی ثابت استفاده نشود. این روش شامل تمیز کردن و حذف پالپ مرده یا پوسیده از داخل دندان و سپس مهر و موم کردن آن با یک روکش است. این روش مزایای زیادی دارد، از جمله اینکه دندان‌های طبیعی برای جویدن کارآمدتر هستند، از فرسایش بیش از حد دندان‌های مجاور جلوگیری می‌کنند و از نظر زیبایی نیز ظاهر بهتری دارند. با این حال، درمان ریشه می‌تواند دندان را ضعیف کند، نیاز به چندین جلسه مراجعه داشته باشد و در صورتی که به درستی انجام نشود، ممکن است عفونت را به طور کامل از بین نبرد.
پر کردن دندان
پر کردن دندان شامل قرار دادن یک ماده ترمیمی در داخل دندان آسیب‌دیده است تا شکل اولیه آن بازگردانده شود و از پوسیدگی بیشتر جلوگیری شود. برخلاف عصب‌کشی، پر کردن دندان برای پوسیدگی‌های نسبتاً جزئی استفاده می‌شود. این روش مزایای زیادی دارد، از جمله هزینه کمتر، محافظت از دندان‌ها در برابر آسیب‌های بیشتر و حتی جلوگیری از نیاز به عصب‌کشی در آینده. با این حال، برخی از مواد پرکننده ممکن است به‌سرعت فرسوده شوند و در نتیجه منجر به ایجاد پوسیدگی‌های بیشتر، عفونت و ظاهر نامناسب شوند.
چگونه بدانیم به پر کردن دندان نیاز داریم یا عصب‌کشی؟
با وجود شباهت‌های متعدد، می‌توان بر اساس علائمی که تجربه می‌کنید، تشخیص داد که برای درمان پوسیدگی یا حفره دندانی خود به پر کردن دندان نیاز دارید یا عصب‌کشی.
علائم نیاز به عصب‌کشی
علائم آسیب به ریشه دندان ممکن است شامل درد متوسط تا شدید در ناحیه آسیب‌دیده، تورم لثه‌ها و حساسیت شدید به دماهای مختلف باشد. همچنین ممکن است تغییراتی در ظاهر دندان مشاهده کنید، مانند ایجاد لکه‌های تیره یا حفره، یا آسیب‌های دندانی مانند لق شدن دندان، شکستگی دندان، یا آسیب به روکش‌ها و دندان‌های مصنوعی قبلی.
چه کارهایی باید انجام دهید زمانی که یک عصب در دندان شما نمایان شده است؟
علائم نیاز به پر کردن دندان
علائمی که نشان می‌دهند ممکن است به پر کردن دندان نیاز داشته باشید شامل دندان درد یا احساس درد ضربان‌دار و تیر کشیدن، به‌ویژه هنگام جویدن یا گاز زدن است. دندان آسیب‌دیده همچنین ممکن است به دماهای گرم یا سرد حساسیت بیشتری نشان دهد و دچار پوسیدگی‌های جزئی مانند لکه‌های تیره یا حفره‌های کوچک باشد. یکی دیگر از نشانه‌های رایج این است که نخ دندان هنگام کشیدن پاره می‌شود، زیرا در قسمت‌های شکسته، ترک‌خورده یا فرسوده دندان گیر می‌کند.
علائم مشترک
پر کردن دندان و عصب‌کشی علائمی مشترک دارند، از جمله درد، دندان درد، تورم، حساسیت به دماهای شدید و آسیب‌های قابل مشاهده روی دندان. تفاوت اصلی این است که اگر سیستم عصبی دندان آسیب دیده و عفونی شده باشد، شدت علائم به‌مراتب بیشتر خواهد بود.
تفاوت هزینه‌ها
عصب‌کشی معمولاً گران‌تر از پر کردن دندان است، زیرا برخلاف پر کردن که برای پوسیدگی‌های جزئی استفاده می‌شود، عصب‌کشی به مشکلات جدی‌تری می‌پردازد. هزینه دقیق درمان به شدت آسیب و تعداد دندان‌های آسیب‌دیده بستگی دارد.
هزینه عصب‌کشی
هزینه عصب‌کشی معمولاً بسته به تعداد دندان‌ها، میزان پالپ مرده یا عفونی که باید برداشته شود، و میزان تغییر شکل لازم در کانال‌های داخلی ریشه متفاوت خواهد بود.
هزینه پر کردن دندان
هزینه پر کردن دندان بسته به نوع مواد، شدت پوسیدگی، تعداد دندان‌های نیازمند ترمیم و سایر درمان‌های ضروری قبل از پر کردن متفاوت است. با پیشرفت فناوری دندانپزشکی، امروزه انواع مختلفی از مواد برای پر کردن دندان در دسترس هستند، از جمله:
- پرکننده‌های آمالگام: آمالگام دارای رنگ نقره‌ای است و از ترکیب جیوه با مس، قلع، روی یا نقره ساخته می‌شود. این نوع پرکردگی با مراقبت مناسب می‌تواند 10 تا 15 سال دوام داشته باشد.
- پرکننده‌های کامپوزیت: این نوع پرکردگی متناسب با رنگ طبیعی دندان ساخته می‌شود. دوام کمتری نسبت به آمالگام دارد، اما مقدار کمتری از ساختار دندان را تغییر می‌دهد.
- پرکننده‌های طلا: طلا گزینه ایی گران‌تر است اما با رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند تا 20 سال دوام بیاورد.
- پرکننده‌های پرسلن: پرسلن به دلیل دوام بالا و هماهنگی با رنگ دندان محبوب است، اما هزینه بالاتری دارد.
- پرکننده‌های گلاس آینومر: مقاومت کمتری نسبت به رزین کامپوزیت دارد، اما برای کودکان و نواحی زیر خط لثه گزینه مناسبی است.
- پرکننده‌های موقت: پرکردگی موقت از مواد نرم‌تر ساخته شده و به راحتی قابل برداشت است.
همیشه با دندانپزشک مشورت کنید
همیشه بهترین کار این است که برای معاینه دندان خود به دندانپزشک مراجعه کنید تا مشخص شود که آیا به پرکردگی دندان یا عصب‌کشی نیاز دارید.
سوالات متداول
آیا می‌توان قبل از عصب‌کشی، دندان را پر کرد؟
بله، در صورتی که آسیبی به سیستم کانال ریشه وارد نشده باشد، می‌توان قبل از عصب‌کشی، دندان را پر کرد. اما اگر عصب و رگ‌های خونی سیستم کانال ریشه دچار التهاب یا عفونت شده باشند، ابتدا باید تمیز و درمان شوند. پر کردن یک دندان عفونی فقط مشکل را پنهان کرده و باعث وخامت بیشتر آن در طول زمان می‌شود.
آیا پرکردگی دندان بیشتر از درمان ریشه درد دارد؟
هر دو روش باید بدون درد باشند زیرا دندانپزشک محل موردنظر را با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌کند. در مورد عصب‌کشی، پس از از بین رفتن تأثیر بی‌حسی، ممکن است برای چند روز در ناحیه موردنظر احساس ناراحتی کنید. توصیه می‌شود غذاهای نرم بخورید، چند روز از ورزش کردن خودداری کنید، استراحت کافی داشته باشید و برای کنترل درد از داروهای بدون نسخه مانند آسپرین و ایبوپروفن استفاده کنید.
آیا درمان ریشه شبیه به پر کردن دندان است؟
هر دو روش قبل از درمان، علائمی مانند درد، تورم و حساسیت ایجاد می‌کنند و پس از درمان، ممکن است ناراحتی خفیفی را تجربه کنید، به‌ویژه پس از از بین رفتن اثر بی‌حسی موضعی. تمامی این علائم باید طی چند روز از بین بروند. اگر بعد از یک هفته همچنان درد دارید، حتماً با دندانپزشک خود مشورت کنید.
